Criteria

Als nieuwe rolstoelgebruikster viel het me onmiddellijk op dat de wereld lang niet zo toegankelijk was als voorheen. Het zijn de kleine dingetjes: een krukje in het gangpad bij de HEMA, een drempeltje tussen twee ruimtes, om het zogenaamd voor mij toegankelijk te maken. Alle dingen waar ik twee jaar geleden nog gewoon over- of omheen zou zijn gelopen. De musea bleken helaas geen uitzondering. En ondanks dat ik iedere keer de toegankelijkheid controleerde, bleek de realiteit vaak anders.

Tijdens een bijzonder frustrerend middagje shoppen ben ik toen begonnen met het geven van sterren voor de verschillende winkels (hulde voor Dille & Kamille, overigens). Eerst voor de grap, maar het werd steeds serieuzer. 'Rolstoeltoegankelijk' betekende namelijk lang niet altijd 'rolstoelvriendelijk'. Vooral in de musea bleek een aantal punten voor mij als invalide bezoeker van groot belang. Iedereen moet namelijk de mogelijkheid kunnen hebben om te genieten van kunst en cultuur.

Ten eerste, zoals gezegd natuurlijk de eigenlijke toegankelijkheid. Musea en bedrijven zien het als een speciale service om ook mindervaliden toegang te bieden tot hun gebouwen. Ontoegankelijke trappen worden bijvoorbeeld opgelost door middel van rolstoelopritten en liften en deuren gaan (soms) automatisch open. Helaas blijkt dit in veel gevallen ook het enige te zijn waar aan gedacht wordt. Als je binnen bent en de trappen hebt omzeild, zal de rest wel te doen zijn, toch? Een museum is echter meer dan alleen een tentoonstelling. Als rolstoelgebruiker wil ik ook gebruik kunnen maken van de toiletten, museumshops en het museumcafé.

De bedoeling van ieder museum is het bieden van een beleving aan hun bezoekers. Adele overtuigde Spotify er onlangs nog van de shuffle-knop te verwijderen bij haar nieuwste album. "Ons werk vertelt een verhaal en dat moet worden beluisterd zoals wij het bedoelen." aldus de 33-jarige zangeres. Dit geldt ook voor andere kunstuitingen. De stukken in een museum zijn natuurlijk kunst, maar de manier waarop deze tentoonstellingen zijn vormgegeven is evengoed onderdeel van de unieke beleving die ieder museum zijn bezoekers biedt. Maar komt deze ervaring wel over? Zie ik 'olie op doek' of zie ik 'lichtreflectie op doek'?

Ten derde bepaalt de dienstverlening ook hoe ik mijn museumbezoek ervaar. Hoe word ik ontvangen? Word ík wel ontvangen? Of richt de medewerker achter de balie zich direct tot de personen die met mij mee zijn gekomen? Vaak zijn er alternatieve rolstoelroutes. Worden deze duidelijk aangewezen of moet ik die zelf zoeken.

Tot slot ga ik natuurlijk naar een museum om een leuk cultureel uitstapje te maken. daarom beoordeel ik ook de algehele ervaring die ik heb gehad in het museum. Dus van Mona Lisa tot carrot cake: hoe was het bezoek? 

Gebaseerd op mijn bevindingen geef ik dan aan ieder onderdeel (geheel wetenschappelijk 😉) een aantal sterren. Was het perfect en kan ik niets verzinnen dat het museum beter kan doen, dan krijgt het museum voor dat onderdeel vijf sterren. Vraag ik me af of de directie van het museum ooit een rolstoel van dichtbij heeft gezien, dan krijgen ze er vanzelfsprekend geen.